-युवराज पाटील
लातूर जिल्हा आणि जिल्ह्याच्या सीमावर्ती भागात सोमवारी ३० डिसेंबर रोजी समुद्राला जशी पाण्याची भरती येते… तशी शेताशेतात माणसाची, भरती आली होती. कोणत्याही पुराणात किंवा इतिहासात नसलेला मात्र शेकडो वर्षाची परंपरा असलेला एक सण म्हणजे येळवस अर्थात वेळाआमावस्या…हा हिरवाईचा अपूर्व सोहळा सोमवारी अख्ख्या लातूर जिल्ह्यातील शेत शिवारात रंगला होता.
वेळाअमावस्येच्या चार दिवस अगोदर साधनांची जमवाजमव सुरु होते. त्यात तुरीच्या शेंगा, चवळी,भुईमूग हा सगळा रानमेवा जमा होतो. वेळाअमावस्येला पहाटे घराघरात चूल पेटते. बेसन पिठात कालवून चिंच आणि अंबिवलेल्या ताकाच्या पाण्यात वर उल्लेखलेल्या पदार्थासह शिजवलेली भाजी, म्हणजे भज्जी। ही भज्जी म्हणजे अफलातून भाजी. मी आजपर्यंत राज्याच्या कानाकोपऱ्यात फिरलोत. पण भज्जीसारखी अफलातून चव कशाला म्हणजे कशाला नाही …या बरोबर दिले जाणारे अंबील म्हणजे तर राज दरबारी असलेले सगळे पेय फिके पडावेत असे…चार दिवसाचे ताक ज्वारीच्या पिठात अंबवून जिरा फोडणी दिलेलं हे पेय कितीही रिचवले तरी प्यायची इच्छा होते ते अंबिल ( काही जणांचे तोंड जादा डोस झाल्यामुळे दुसऱ्या दिवशी सुजते ) सोबत भल्या थोरल्या भाकरी. एका शेतात २० ते २५ लोक जेवतील एवढी गव्हाची खीर व संपूर्ण स्वयंपाक वाजत गाजत घरातून डोक्यावरुन शेतावर निघतो.
